Zelfstandige zijn is niet zonder risico. Je werkt hard aan je toekomst, maar heb je wel een vangnet voor wanneer het eens tegenzit? Ziekte, ongeval, arbeidsongeschiktheid, administratieve geschillen, onbetaalde facturen, verlies van klanten of faillissement ... Allemaal obstakels die je van de ene op de andere dag uit evenwicht kunnen brengen. Om nog maar te zwijgen van het magere wettelijke pensioen aan het einde van je loopbaan. Als zelfstandige heb je dan ook alle belang bij de bescherming van je persoonlijke bezittingen, familie en business.
Bescherm jezelf
Vandaag loopt alles goed! Maar zal dat morgen ook nog zo zijn? Als zelfstandige ben je rechtstreeks blootgesteld aan een aantal risico's en kan je zelfs persoonlijk aansprakelijk gesteld worden in het kader van je professionele activiteit. Omdat voorkomen beter is dan genezen, zijn dit de situaties waar je de nodige aandacht aan moet besteden …
Je inkomen hangt samen met je gezondheid
Je wordt ziek, je bent het slachtoffer van een verkeersongeval, je breekt je pols of been … Dit kan betekenen dat je meerdere weken of maanden niet in staat bent om te werken. Maar voor een zelfstandige in hoofdberoep betekent niet werken geen geld verdienen. Terwijl je je vaste kosten (kredieten, huur enz.) en lopende uitgaven wel moet blijven betalen. Dat kan je business én de financiële gezondheid van je gezin in gevaar brengen.
Wat gebeurt er wanneer je arbeidsongeschikt bent? In eerste instantie betaalt het ziekenfonds je doorgaans een uitkering. Maar dat bedrag ligt vaak ver onder wat je nodig hebt om te kunnen leven. Gelukkig bestaan er manieren om toch nog inkomsten te blijven hebben, zoals een verzekering van het type 'gewaarborgd inkomen'*. Tijdens je ziekte of invaliditeit compenseert deze dekking (een deel van) het verschil tussen je gewone inkomsten en het bedrag dat het ziekenfonds betaalt.
De onbeslagbaarheid van je privéwoning
Financiële moeilijkheden die tot een faillissement leiden … Het kan iedereen overkomen. Voor een zelfstandige kunnen de gevolgen nog problematischer zijn, want er is geen onderscheid tussen het zakelijk en privévermogen. Het resultaat? Je persoonlijke bezittingen kunnen in beslag genomen worden om je professionele schulden te betalen.
Bestaat er een oplossing? Ja! Je kan je hoofdverblijfplaats (gezinswoning) waarvan je eigenaar bent buiten schot houden. Hoe dan? Dankzij een verklaring van onbeslagbaarheid. Deze bescherming zorgt ervoor dat je onroerend goed buiten je beroepsactiviteit blijft. Concreet moet je langsgaan bij de notaris. Die stelt een akte op met een gedetailleerde beschrijving van je woonplaats. De kostprijs van deze verklaring van onbeslagbaarheid ligt tussen de 1.500 en 2.000 euro. Meer info op de site notaris.be (externe site).
Je wettelijk pensioen is laag
Het is algemeen bekend dat zelfstandigen een laag wettelijk pensioen hebben. Voor een volledige loopbaan in hoofdberoep (ofwel 45 jaar arbeid) heb je in 2024 recht op een pensioen van:
- 1.703,12 euro bruto per maand als alleenstaande
- 2.128,23 euro bruto per maand als gezinshoofd
Dat volstaat meestal niet om je levensstandaard op het einde van je loopbaan te behouden. Daarom bestaan er oplossingen (de zogenaamde 2e, 3e en 4e pijlers) om een aanvullend pensioen op te bouwen bovenop je wettelijk pensioen (1e pijler).
Ons advies? Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)*, de ideale basis voor elke zelfstandige in hoofdberoep, maar ook voor bepaalde zelfstandigen in bijberoep die hun pensioen willen maximaliseren. Een troef voor je toekomst, met een fiscaal voordeel vandaag. Hoe werkt het? We leggen het je graag uit in ons artikel ‘Welk pensioen voor een zelfstandige?’!
Bescherming voor je business?
Voor een zelfstandige zijn bepaalde professionele verzekeringen onmisbaar. Maar welke? Ontdek de 4 aanbevolen (of zelfs verplichte) dekkingen die je dagelijkse leven veiliger maken en je gemoedsrust geven …
4 must-have verzekeringen
- Een professionele verzekering burgerlijke aansprakelijkheid (BA) dekt je bij fouten of nalatigheid – zelfs onvrijwillig – die een derde schade toebrengen. Deze verzekering neemt de financiële gevolgen op zich.
- Een BA auto is uiteraard verplicht voor alle voertuigen (zowel privé als professioneel) op de openbare weg. Maar als je je wagen voor professionele doeleinden gebruikt, dan moet je dit 'professioneel gebruik' in je contract laten opnemen.
- De BA objectieve brand of ontploffing hangt af van je activiteit. Heb je lokalen die toegankelijk zijn voor het publiek? In geval van brand of ontploffing kan je aansprakelijk gesteld worden en moet je mogelijk de slachtoffers vergoeden. Zelfs als je geen fouten hebt gemaakt!
- De arbeidsongevallenverzekering is verplicht als je personeel tewerkstelt.
Wil je weten welke verzekeringen nodig zijn in jouw specifieke situatie? Vul deze online vragenlijst in om een gepersonaliseerd rapport te ontvangen. Zo heb je meteen zicht op de aanbevolen of verplichte verzekeringen voor jouw business.
Conforme juridische documenten
Als zelfstandige ben je een pro in je vak! Maar kan je ook een contract of algemene voorwaarden opstellen, een privacy- of cookiebeleid uitdenken dat voldoet aan de AVG of een ingebrekestellingsbrief schrijven voor een leverancier of klant?
Er bestaan tools die een waardevolle hulp zijn om geen fouten te maken en je belangen te vrijwaren. Zo kan je bijvoorbeeld betrouwbare en volledig gepersonaliseerde juridische documenten opstellen.
Aangepaste juridische bijstand
Geen enkele zelfstandige is immuun voor een geschil. Word je aangevallen door een klant of leverancier? Ben je het slachtoffer in het kader van een professionele relatie? Krijg je te maken met wanbetalers? Heb je een schuldaflossingsplan nodig? Allemaal situaties waarin je je rechten moet verdedigen en je belangen veiligstellen! Juridische bijstand komt dus zeker van pas.
Administratieve ondersteuning
Het ondernemingsloket en het sociaal verzekeringsfonds zijn onmisbare bondgenoten voor zelfstandigen en ondernemers. Zij begeleiden je tijdens je hele professionele loopbaan en zorgen voor je sociale rechten.
Hoe zorg je voor je gezin?
Het statuut van mantelzorger
Het leven bestaat uit hoogtepunten, maar ook dieptepunten: ziekte, ongevallen, palliatieve zorgen, een handicap enz. Als het een van je dierbaren betreft, heb je maar één ding voor ogen: er voor hen zijn en verzorgen. Uiteraard kan dit een impact hebben op je beroepsactiviteit.
De oplossing? Het statuut van mantelzorger laat je toe om je beroepsactiviteit voor een bepaalde periode te onderbreken, terwijl je kan rekenen op een uitkering en een eventuele vrijstelling van betaling van je sociale bijdragen. Zo kan je rustig de tijd nemen om de zorg op te nemen. Wil je meer informatie over de voorwaarden van het statuut van mantelzorger? Dan kan je terecht bij de FOD Economie of bij je ondernemingsloket.
Van huwelijk naar erfenis: wees voorbereid!
Het leven is onvoorspelbaar! Om je gezin te beschermen, bereid je je best voor op het ergste en hoop je op het beste. Een faillissement kan namelijk gevolgen hebben voor je partner. Erger nog, je vroegtijdige en plotse overlijden kan je nabestaanden – naast de emotionele impact – ook financiële problemen bezorgen. Hoe bereid je je het best voor op deze twee gebeurtenissen?
Welke oplossingen bestaan er?
- Bij faillissement beperkt het huwelijkscontract met scheiding van goederen het aandeel van de schuldeisers en beschermt zo het vermogen van je partner. Ben je niet gehuwd? Wettelijk samenwonen kan een doeltreffende oplossing zijn.
- Bij overlijden biedt een overlijdensverzekering* je gezin de middelen om hun levensstandaard te behouden. Wist je bovendien dat je door een deel van je spaargeld in een levensverzekering te beleggen, dat bedrag beschermt tegen schuldeisers? Een andere interessante piste om je nabestaanden financieel veilig te stellen.
Uiteraard is elke situatie uniek en moet je strategie beantwoorden aan de precieze behoeften van je gezin.
*Het Vrij Aanvullend Pensioen (Pension Invest Plan – VAPZ) is een verzekeringsproduct van tak 21 van AG. De aanvullende waarborgen arbeidsongeschiktheid en overlijden zijn facultatieve waarborgen onderschreven voor de looptijd van de verzekering waaraan je ze toevoegt.