Het wettelijk ondernemerspensioen (1e pijler) is in België over het algemeen aan de lage kant. Er bestaan echter oplossingen om je pensioenkapitaal te verhogen, vaak met fiscale voordelen.
Hoeveel bedraagt het minimumpensioen voor een zelfstandige in België?
Bij een volledige loopbaan (45 jaar) als zelfstandige in hoofdberoep heb je in 2023 als alleenstaande recht op 1.703,12 euro bruto per maand en 2.128,23 euro bruto per maand als gezinshoofd.
En het pensioen voor een zelfstandige in bijberoep? Je pensioen hangt in dat geval af van je activiteit als werknemer én als zelfstandige. Zo krijg je op het einde van je loopbaan je wettelijk pensioen voor je hoofdactiviteit (als werknemer), zoals je dit contractueel hebt opgebouwd. Voor je zelfstandige activiteit in bijberoep hangt dit af van de sociale bijdragen die je betaald hebt.
Meer details over de pensioenberekening voor zelfstandigen vind je in ons artikel Welk pensioen voor een zelfstandige?
1. Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)*
Het VAPZ is een van de oplossingen van de tweede pensioenpijler, het aanvullend pensioen. Elke zelfstandige (uitgezonderd starters in bijberoep) kan hierop intekenen.
- Hiermee geniet je fiscale voordelen: je kan de premies volledig aftrekken als beroepskosten, waardoor je belastbare basis daalt. Dit betekent dat je niet alleen minder belastingen betaalt, maar ook minder sociale bijdragen.
- Het is een flexibele oplossing: als je geen zin hebt om het maximaal bedrag te sparen, dan is dat geen probleem: je kan ook kiezen voor een lager aandeel van je referentie-inkomen. De minimumpremie voor een VAPZ is 100 euro of 1% van je geïndexeerd netto belastbaar beroepsinkomen van drie jaar terug. Voor starters is dit het inkomen waarop hun voorlopige sociale bijdrage berekend wordt.
- Je krijgt je kapitaal gegarandeerd terug bij je pensioen: het contract garandeert de uitbetaling van de volledige spaarreserve aan de verzekerde. Het VAPZ is daarentegen niet gedekt door het Garantiefonds voor financiële diensten.
Voor een nog interessanter fiscaal voordeel kan je je VAPZ combineren met andere pensioenformules, zoals de Individuele Pensioentoezegging (IPT)* wanneer je een vennootschap hebt, de Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ)* voor zelfstandige natuurlijke personen, pensioensparen of langetermijnsparen*.
Ben je benieuwd of je als zelfstandige in bijberoep in aanmerking komt voor een VAPZ? Lees dan zeker het artikel ‘VAPZ: ook voor een zelfstandige in bijberoep?’.
2. De Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen
De Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) is een tak 21-verzekeringsproduct waarmee zelfstandigen die werken als natuurlijke persoon (eenmanszaak) een tweede vorm van aanvullend pensioen kunnen opbouwen.
Deze formule is vooral interessant voor zelfstandigen die nog over middelen beschikken nadat ze het maximale bedrag in het VAPZ hebben gestort. Het equivalent van POZ voor zelfstandigen als zaakvoerder van een vennootschap is de Individuele Pensioentoezegging (IPT).
3. Specifiek voor de (para)medische sector: de RIZIV-conventie
Alleen voor artsen, tandartsen, kinesitherapeuten, logopedisten, apothekers, zelfstandige verpleegkundigen en vroedvrouwen, en dit onder bepaalde voorwaarden:
- je bent een geconventioneerd zorgverstrekker;
- je beantwoordt aan de eventuele activiteitsdrempel voor je beroep;
- je hebt op ProGezondheid een actief RIZIV-contract, waarop de bijdrage gestort zal worden.
Zo bouw je een extralegaal pensioen op en ben je zelf beschermd tegen arbeidsongeschiktheid en je naasten bij overlijden, dankzij de solidariteitsuitkeringen.
Het RIZIV* kan worden gecombineerd met een VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen), een IPT (Individuele Pensioentoezegging) voor zelfstandigen als zaakvoerder van een vennootschap, een POZ (Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen) voor zelfstandigen als natuurlijk persoon én met pensioensparen.
4. Pensioensparen en langetermijnsparen (3e pensioenpijler)
Je kan als particulier ook aan pensioensparen en langetermijnsparen* doen. Ideaal om je kapitaal te verhogen en toch elk jaar een belastingvermindering te genieten.
*Het vrij aanvullend pensioen (VAPZ), langetermijnsparen (Pension Invest Plan), de Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) en RIZIV zijn tak 21-verzekeringsproducten van AG. Een Individuele Pensioentoezegging (IPT) kan zowel afgesloten worden in tak 21 als tak 23.